Rozważasz założenie podsłuchu w samochodzie partnera, by udowodnić mu zdradę? Prowadzisz firmę i chcesz sprawdzić uczciwość swoich pracowników? A może planujesz założenie podsłuchu we własnym domu? Sprawdź, czy podsłuch jest legalny i w jakich okolicznościach można go zastosować. Wszystkiego dowiesz się z poniższego artykułu. 

Podsłuch a prawo

Instalowanie podsłuchów budzi wiele kontrowersji. Dla jednych to sposób na ochronę swoich dóbr, dla innych naruszenie praw osobistych. A co w tej kwestii mówi prawo? Fundamentalne znaczenie ma tu art. 47 Konstytucji RP, stanowiący, iż „Każdy ma prawo do ochrony życia prywatnego, rodzinnego, czci i dobrego imienia oraz do decydowania o swoim życiu osobistym”.

Podobny wydźwięk ma art. 23 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym „Dobra osobiste człowieka, jak w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska, pozostają pod ochroną prawa cywilnego niezależnie od ochrony przewidzianej w innych przepisach”.

Powyższe przepisy nie dają jednak jednoznacznej odpowiedzi na pytanie o to, czy podsłuch jest legalny. Zgodnie z polskim prawem tylko określone służby mają prawo do instalowania urządzeń szpiegujących, ale wyłącznie po uzyskaniu na to zgody. Muszą zatem zajść określone przesłanki, uzasadniające konieczność podjęcia takich działań.

Osoby prywatne nie mogą zatem instalować podsłuchów, aczkolwiek mają prawo nagrywać rozmowę, w której same uczestniczą. Co grozi za podłożenie podsłuchu w takim przypadku? Nie zostaną z tego tytułu pociągnięte do odpowiedzialności karnej. Muszą się jednak liczyć z tym, że nagrana osoba może wnieść przeciwko nim pozew cywilny. Sąd analizuje odrębnie każdy przypadek, przy czym, jeżeli zaistnieją odpowiednie przesłanki, może taki pozew oddalić, uznając racje nagrywającego.

Inaczej sprawy mają się w przypadku nagrywania rozmów, w których sami nie uczestniczymy. Za takie działanie grozi już odpowiedzialność karna. W każdym przypadku jest to bowiem czynność sprzeczna z prawem. Zastosowanie znajduje tu art. 267 Kodeksu karnego. Zgodnie z nim każdy, kto bez stosownych uprawnień posługuje się urządzeniem podsłuchowym, by pozyskać nieprzeznaczone dla niego informacje, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności lub jej pozbawienia do dwóch lat. 

Kiedy podsłuch jest legalny?

Prawo jasno stanowi, kiedy można legalnie korzystać z urządzeń podsłuchowych. Legalny jest podsłuch procesowy, o który wnioskuje prokurator w toku postępowania karnego. Decyzję o możliwości jego zastosowania wydaje sąd.

Podsłuch można stosować również podczas prowadzenia czynności operacyjno-rozpoznawczych. Do jego wykorzystania uprawnione są wówczas określone służby państwowe, po uprzednim uzyskaniu zgody prokuratora okręgowego. Prywatni detektywi nie mają uprawnień do stosowania podsłuchów. 

Analiza przepisów prawnych skłania do wniosku, że w pewnych sytuacjach użycie podsłuchu przez osoby prywatne, również jest dopuszczalne. Wielu przedsiębiorców zastanawia się na przykład, czy podsłuch w pracy jest legalny. Jak już wspomniano, w sytuacji, gdy nagrywamy rozmowę, w której sami bierzemy udział, sąd może uznać zasadność takiego działania. Na przykład, gdy chodzi o ochronę interesu nagrywającego. 

Z najbardziej klarowną sytuacją mamy do czynienia wówczas, gdy wszystkie osoby uczestniczące w rozmowie wyraziły zgodę na jej nagrywanie. 

Przyjrzyjmy się teraz bliżej innym sytuacjom, w których przypadku nie jest do końca jasne, czy podsłuchiwanie jest karalne. 

Czy podsłuch w domu jest legalny?

Zakładanie podsłuchu we własnym domu dla wielu osób wydaje się działaniem, które w żaden sposób nie narusza prawa. Zwłaszcza gdy w grę wchodzi bezpieczeństwo nieletniego dziecka. Sprawa nie jest jednak tak prosta, jak mogłoby się wydawać. Zgodnie z Konwencją praw dziecka, ma ono, tak samo, jak osoba dorosła, pełne prawo do prywatności. W jakich zatem sytuacjach założenie podsłuchu w domu będzie zasadne?

Jeżeli zachodzą w pełni uzasadnione przesłanki, że zainstalowanie podsłuchu zapewni dziecku większe bezpieczeństwo, takie działanie można będzie uznać za zgodne z prawem. Z zupełnie inną sytuacją będziemy mieli do czynienia wówczas, gdy podsłuch służyć ma wyłącznie podsłuchiwaniu prywatnych rozmów starszego dziecka. 

Czy podsłuch w samochodzie męża lub żony jest legalny? 

Podsłuchiwanie współmałżonka podejrzewanego o zdradę wydaje się najszybszym sposobem dowiedzenia jego winy. Warto jednak przeanalizować najpierw, czy podsłuch w samochodzie męża lub żony jest legalny? 

Choć podsłuchiwanie niewiernego małżonka może dostarczyć niezbite dowody zdrady, to tak czy inaczej, jest to czyn, za który można zostać pociągniętym do odpowiedzialności karnej. Przed podjęciem takiego kroku należy zatem dokładnie rozważyć wszystkie za i przeciw.

Warto dodać, że choć co do zasady, jest to działanie nielegalne, to sąd rozpatruje indywidualnie każdy przypadek, oceniając przy tym stopień szkodliwości społecznej czynu, a także to, czy możliwe było zdobycie dowodów zdrady w inny sposób. W niektórych przypadkach założenie podsłuchu może okazać się korzystniejsze dla zdradzanego współmałżonka niż nieskorzystanie z takiej możliwości. Zawsze trzeba się jednak liczyć z ryzykiem takiego działania. 

Czy podsłuch w pracy jest legalny?

Podsłuchiwanie pracowników to dość kontrowersyjny temat. Sprawa jest prosta, gdy pracownicy są poinformowani o zainstalowaniu urządzenia podsłuchowego i wyrażają na to zgodę. Wtedy jednak zachowują ostrożność i trudno jest pozyskać dowody na ich działania na szkodę firmy.

Pracodawca może założyć podsłuch, nie informując o tym swoich podwładnych, tylko wówczas, gdy dysponuje wiarygodnymi informacjami, że jeden z nich dopuścił się przestępstwa. W przeciwnym wypadku, jeżeli podsłuch założony zostanie bez stosownego uzasadnienia, przedsiębiorca musi liczyć się z konsekwencjami prawnymi. 

Co grozi za bezprawne założenie podsłuchu?

Jak już wspomniano, co do zasady za zakładanie podsłuchu przez osoby do tego nieuprawnione grozi kara grzywny, pozbawienia lub ograniczenia wolności. Osoba podejmująca takie działania pociągnięta zostaje wówczas do odpowiedzialności karnej. Mowa tutaj o nagrywaniu rozmów, w których sam nagrywający nie uczestniczy, a jedynie podsłuchuje osoby trzecie.

Osoby nagrywające rozmowy, w których biorą udział, mogą zostać pociągnięte do odpowiedzialności cywilnej. W przypadku pozwu cywilnego (który można złożyć, gdy nagrywająca osoba uczestniczyła w rozmowie), konsekwencje zależą od decyzji sądu. Może albo oddalić pozew, jeśli zajdą ku temu przesłanki, lub orzec wyrok na korzyść podsłuchiwanego. Wówczas ma on prawo żądać odszkodowania za naruszenie swoich dóbr osobistych lub zadośćuczynienia pieniężnego. 

Wykorzystanie urządzenia nagrywającego powinno być zatem dobrze przemyślane, przy czym rozwiązanie takie należy traktować jako ostateczność, gdy inne metody ochrony własnych interesów nie zdają egzaminu. 

Mimo świadomości możliwych konsekwencji, wiele osób i tak decyduje się na założenie nielegalnego podsłuchu. Nie widzą bowiem innego skutecznego rozwiązania dla swoich problemów. W przypadku, gdy chcemy udowodnić nielojalność pracownika lub zdradę współmałżonka, warto więc skonsultować się z prywatnym detektywem.

Doświadczony specjalista, po przeprowadzeniu wywiadu i dokładnym zbadaniu sprawy, wskaże, czy podsłuch faktycznie jest konieczny. Będzie też w stanie wskazać alternatywne sposoby działania, które nie niosą ze sobą żadnych konsekwencji prawnych. 

Co zrobić w przypadku podejrzeń, że jest się podsłuchiwanym? 

Dylemat związany z tym, czy podsłuch jest legalny to jedno, a podejrzenie, że samemu jest się podsłuchiwanym, to drugie. W takim przypadku konieczne jest wykrycie urządzenia szpiegującego, co w dobie wysoce zaawansowanych technologii nie jest łatwym zadaniem. Dlatego warto je powierzyć prywatnemu detektywowi, który specjalizuje się w wykrywaniu urządzeń szpiegujących (podsłuchów, kamer, lokalizatorów GPS).

Nasza agencja działa na terenie całej Polski. Najbardziej znani jesteśmy jako detektyw w Warszawie, ale na stronie Kontakt możesz zobaczyć wszystkie nasze biura, a w dziale Lokalizacje sprawdzić, w jakich miastach świadczymy usługi. Posiadamy nowoczesny sprzęt, zapewniający wysoką skuteczność w wykrywaniu różnego typu podsłuchów.