Jakie dowody zdrady są akceptowane przez sąd?
16 września 2024
We współczesnych czasach prześladowanie w Internecie oraz inne formy nękanie nie należą niestety do rzadkości. Stalking jest powszechnym zjawiskiem, a w samym 2023 roku za czyn ten skazano 1568 osób. Nie wszystkim ofiarom nękania udaje się jednak doprowadzić swojego oprawcę przed sąd, a niektóre nawet nie są do końca świadome, że dopuszczono się wobec nich przestępstwa lub boją się swojego oprawcy. W jaki sposób się bronić i jak zdobyć dowody na nękanie? Kwestie te wyjaśniamy w poniższym wpisie.
Zgodnie z polskim prawem nękanie to przestępstwo, o czym stanowi art. 190a ust. 1 kodeksu karnego. Jak wynika z jego treści, kto poprzez uporczywe nękanie innej osoby lub osoby dla niej najbliższej wzbudza u niej uzasadnione okolicznościami poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia bądź w sposób istotny narusza jej prywatność, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do 8 lat.
W ust. 2 tegoż artykułu czytamy z kolei, że dokładnie tej samej karze podlega ten, kto podszywając się pod inną osobę, wykorzystuje jej wizerunek bądź wszelkie inne dane służące jej publicznej identyfikacji, doprowadzając ją w ten sposób do szkody majątkowej lub osobistej.
Trzeba w tym miejscu dodać, że ściganie przestępstwa, jakim jest nękanie, następuje na wniosek pokrzywdzonego. Ponadto kara wymierzona sprawcy może być wyższa, jeżeli jego ofiara, wskutek wymierzonych w nią działań, targnie się na swoje życie. Wówczas zasądzona może zostać kara od 2 do 15 lat pozbawienia wolności. Aby tak się stało, należy przedstawić przed sądem wiarygodne dowody na nękanie.
W kontekście nękania bardzo często stosowane jest określenie stalking. W kodeksie karnym mowa jest o nękaniu jako działaniach uporczywych, czyli takich, które są regularne i utrzymują się przez dłuższy czas. Co istotne są one dokonywane wbrew woli ofiary oraz mimo jej próśb o zaprzestanie ich. Muszą też wywoływać u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia bądź stanowić naruszenie jej prywatności.
Należy pamiętać, że istnieją różne formy stalkingu. Wbrew pozorom nękanie wcale nie musi objawiać się bezpośrednią przemocą lub aktami agresji. Może występować jako natarczywe próby kontaktu, szantaż lub obrażanie. Jako stalking kwalifikuje się też akty wandalizmu, manipulowanie, podsłuchiwanie, nachodzenie w pracy lub w domu, a także nastawianie bliskich ofiary przeciw niej. Nękanie może zatem przybierać formę wielu różnych zachowań, dlatego przestępstwo to nie zawsze łatwo jest udowodnić.
Niezależnie od tego, jakie formy stalkingu są stosowane przez oprawcę, dla osoby padającej ofiarą takich działań będzie to przytłaczające, a niekiedy wręcz traumatyczne doświadczenie. Nękanie prowadzi do silnego lęku i stresu, a jednocześnie uczucia bezsilności. Dlatego tak ważne jest to, aby szukać w takiej sytuacji pomocy i nie dać się zastraszyć.
Jak już wspomniano, ofiara nękania musi sama złożyć zawiadomienie do organów ścigania, iż stosowany jest wobec niej stalking. Jak udowodnić jednak fakt, że faktycznie jest się prześladowanym? Sprawcy często działają bowiem na tyle sprytnie, że trudno jest jednoznacznie wykazać, że popełnione zostało przestępstwo.
Kluczowe znaczenie ma dowiedzenie, że zachowania sprawcy faktycznie stanowią przestępstwo kwalifikowane jako nękanie. Należy zatem wykazać, że działania te mają charakter powtarzalny. Stalking nie ma bowiem charakteru jednorazowego incydentu. Zbierając dowody na nękanie, trzeba też wykazać, że naruszenie godności lub prywatności miało charakter celowy i w pełni świadomy, a zachowania sprawcy były przez osobę pokrzywdzoną niepożądane i nieakceptowane. Istotny jest również fakt podjęcia przez ofiarę starań, aby oprawca zaprzestał krzywdzących ją działań.
Za dowód nękania posłużyć mogą nagrania, zrzuty z ekranu telefonu, wiadomości, a także zeznania świadków. Trzeba jednak mieć na uwadze, że w praktyce dowody takie nie zawsze jest łatwo pozyskać.
Każdy, kto padł ofiarą nękania, powinien zgłosić ten fakt odpowiednim służbom. Jeżeli zebranie dowodów okazuje się problematyczne, można poprosić o pomoc prywatnego detektywa.
Jedną z odmian stalkingu jest cyberstalking. Jest to taka forma nękania, w której sprawca wykorzystuje narzędzia elektroniczne oraz sieć internetową. Może zatem podejmować takie działania jak rozpowszechnianie fałszywych wpisów w Internecie, kradzież tożsamości, nagabywanie za pośrednictwem poczty mailowej lub komunikatorów czy nękanie ofiary w mediach społecznościowych bądź na forach internetowych.
Cyberstalking jest szczególnie szkodliwą formą nękania, a wynika to z faktu, że poza samym zastraszeniem i gnębieniem ofiary, do jej bliskich lub pracodawców mogą docierać fałszywe informacje na jej temat. To zaś jeszcze bardziej potęguje skutki uporczywego nękania.
W dobie silnie rozwiniętych mediów internetowych coraz większym problemem stają się takie formy nękania jak cyberstalking. Co to oznacza w praktyce? Oprawcy mają do dyspozycji wiele narzędzi, którymi mogą skutecznie zastraszyć swoją ofiarę. Udowodnienie takich działań nie jest zaś łatwym zadaniem.
Aby dowieść, że doszło do aktu, jakim jest prześladowanie w Internecie, należy pozyskać dane elektroniczne potwierdzające celowe nękanie. Trzeba też dokładnie przeanalizować aktywność w sieci potencjalnego sprawcy oraz zweryfikować czy w sposób w pełni świadomy i celowy dopuścił się nadużycia. Ponadto dowód elektroniczny z zapisu cyfrowego musi być pozyskany w pełni legalnie, aby można go było przedstawić przed sądem.
Zarówno stalking, jak i cyberstalking to przestępstwa, które w praktyce jest dość ciężko udowodnić. Wynika to z faktu, że sprawcy działają wyjątkowo sprytnie, stosując często takie działania, które nie zawsze można jednoznacznie podciągnąć pod czyn zabroniony. W zdobyciu wiarygodnych dowodów na nękanie pomóc może prywatny detektyw.
Aby udowodnić nękanie, należy zgromadzić stosowny materiał dowodowy oraz wykazać, że zachowania oprawcy można zakwalifikować jako przestępstwo nękania. Konieczne są więc zarówno umiejętności praktyczne, jak i znajomość prawa. Dlatego wsparcie prywatnego detektywa może okazać się dla ofiary stalkingu kluczowe w dochodzeniu swoich praw.
Specjalista, działając zgodnie z prawem, pomoże w dokumentowaniu incydentów nękania oraz gromadzeniu zapisów rozmów i korespondencji prowadzonej drogą elektroniczną. W razie potrzeby detektyw podejmie się też obserwacji podejrzanego, aby zdobyć dodatkowe informacje dotyczące podejmowanych przez niego działań, wymierzonych w ofiarę. Co ważne, dowody na nękanie zebrane przez profesjonalnego detektywa można później wykorzystać w sądzie.
Reasumując, zarówno stalking, jak i cyberstalking, to poważne przestępstwa, które mogą wyrządzić ogromną krzywdę osobie, która padła ich ofiarą. Doświadczony detektyw będzie wiedział, w jaki sposób pozyskać wiarygodne dowody na nękanie, dzięki którym pokrzywdzony będzie mógł dochodzić sprawiedliwości przed sądem.
